Kedi ve Köpeklerde Besin Maddeleri ve Enerji Gereksinimi Yaşama Payı ve Verim Payı Kedi ve köpeklerin temel metabolizmaları için gerekli olan enerji ve besin maddeleri ihtiyaçlarına yaşama payı ihtiyacı denir. Yaşama payı üzerinde herhangi bir verim (süt, yavru gibi...) söz konusu ise yaşama payı ihtiyacına verim payı ilave edilmelidir. Enerji gereksinimleri; yaş, canlı ağırlık, gebelik, süt verme durumu, cinsiyet veya aktiviteye göre değişiklik gösterir. Kedi ve köpekler enerji gereksinimlerini karşıladıkları zaman, yeme işlemine son verirler. Enerji gereksiniminin yeterli ölçüde karşılanıp karşılanmadığını anlamanın en sağlıklı yolu; hayvanın belirli aralıklarla tartılması ve normal ağırlıkta kalmasını sağlayacak şekilde yiyeceğin azaltılıp çoğaltılmasıdır. Vitamin Gereksinimi Beslenmesi bakımından sahibine bağımlı olan kedi ve köpeklerin yağda ve suda eriyen vitamin gereksinimlerini karşılamada karaciğer en iyi kaynaktır. Balık ve Balık Yağı da iyi bir vitamin kaynağıdır. Köpeklerde A vitamini fazlası idrarla atılabilirken, kedilerde zehirlenmeye yol açar. Kediler beta-karotenden A vitamini sentezleyemezler, doğrudan saf A vitaminine ihtiyaç duyarlar. Günlük A vitamini ihtiyacı: 200 İÜ/kg Günlük D vitamini ihtiyacı: 20 İÜ/kg Vitamin E ihtiyacı: 50 mg/kg (KM yiyecek) B vitaminleri karaciğer, et ve benzeri ürünlerle sağlanabilir. C vitamini ise vücutta sentezlenebilir. Yağ Gereksinimi Kedi ve köpekler yiyeceklerindeki %10-40 arası yağı iyi değerlendirirler. Esansiyel yağ asitleri (linoleik, linolenik, araşidonik) bakımından önemlidir. Kediler araşidonik asidi sentezleyemez; bunu doğrudan besinle almak zorundadırlar. Araşidonik asit sıcaklıkla bozulduğundan çiğ et tüketimi önemlidir. Balık yağı ve karaciğer, yağda eriyen vitaminler açısından zengindir. Karbonhidrat Gereksinimi Nişasta, tahıl ve yumrularda bulunur. Pişirilerek sindirimi kolaylaştırılır. Çiğ nişasta iyi sindirilemez; pişirme ile dekstrine dönüşür. Süt şekeri laktoz; eniklerce sindirilebilir, ancak yetişkin kedilerde ve bazı köpeklerde sindirilemez. Laktaz enzimi eksikliği ishale yol açar. %2-3 oranında selüloz gereklidir; bağırsak hareketlerini düzenler. Mineral Madde Gereksinimi En çok ihtiyaç duyulan elementler kalsiyum ve fosfordur. Gerekli oran: 2/1 (kalsiyum/fosfor) Yetişkinlerde: %0.75 kalsiyum ve %0.50 fosfor Eniklerde: %1 kalsiyum ve %0.8 fosfor Kaynaklar: Pişirilmiş kemikler, mermer tozu, kemik unu Haftada bir kez temiz buzağı kaburga kemiği önerilir Fazla kemik tüketiminden kaçınılmalıdır Karaciğer, kemik ve et; Fe, Cu, Zn açısından zengindir Su Gereksinimi Köpekler terlemezler; derilerindeki yağ tabakası cilt sağlığını korur. Sık banyo yapılması bu tabakayı yok eder. İlaçlı banyolar güneşli ve rüzgârsız günlerde yapılmalıdır. Yiyeceklerle su alınsa da içme suyu da sağlanmalıdır. Köpekler dilleriyle, kediler ise kendilerini yalayarak serinler. Su gereksinimi: 50-100 ml/kg canlı ağırlık/gün Kediler su tasarrufu yapabilir, ancak bu durum idrar taşı riskini artırır. Kaynakça: https://dergipark.org.tr/en/pub/iuvfd/issue/18539/195683