Kedi ve Köpek Diyetlerinin Düzenlenmesi
Kedi ve köpeklerin hazır mamaları 3 farklı yapıda olabilir
- Kuru mamalar; yapılarındaki su miktarı %12 kadardır. Bunlarda konserve edici maddeler yoktur. Uzun süre saklanabilirler.
- Yarı kuru mamalar; Yapılarındaki su miktarı %20-40 arasındadır. Bunların içerisinde köpeklere zarar vermeyen konserve maddeler bulunmaktadır.
- Sulu (yaş) mamalar; Bunların su miktarı %70-80 arasındadır. Yüksek sıcaklıkta konserve edildikleri için içerisinde herhangi bir katkı maddesi yoktur.
Tavsiyeler
Yavrular 4-5 haftalık olduklarında kuru mama, ıslatılarak ya da yavru mamalarıyla karıştırılarak verilmelidir. Mamanın ıslatılması ilk 2-3 aylık dönemde süt ile yapılabilir.
Daha sonraki dönemde mamanın ıslatılması su, et suyu ile yapılmalıdır. Mamanın partikül büyüklüğü kedi ve köpek yavrularına uygun olmalıdır. Yavru maması hazırlayan ticari firmalar, farklı gelişme dönemleri için farklı partikül büyüklüğüne ve farklı formülasyonlara sahip mamalar hazırlamalıdırlar.

Hangi mamanın daha iyi olduğu köpek ve kedinin seçimine bırakılmalıdır. Yiyeceklerini zevkle ve rahat bir şekilde tüketmelidirler. Ancak, hayvan sahipleri için fiyatın uygun olması gerekir. Fiyatın uygunluğu mamanın gramajına göre değil, mamanın içerdiği besin maddeleri ve enerjinin miktarına göre yapılmalıdır.
Kedi ve köpek metabolizmasındaki farklılıklar nedeniyle bu hayvanların diyetlerinde de ayrıcalık vardır. Kedilerin bazı yiyeceklerde bulunan zehirli maddeleri zararsız duruma çevirebilme (detoksifikasyon) mekanizmaları yetersizdir.

İnsanların kullandığı bazı ilaçlara karşı metabolik değişikliğe uğratacak enzim sistemleri yoktur. Buna en çarpıcı örnek aspirindir ve kediler için zehirdir. İnsan yiyeceklerinin saklanmasında kullanılan benzoik asit ve türevleri de kediler için zehirlidir. Bu nedenle konserve gıdaların kedilere verilmesinde dikkatli olunmalıdır.
Köpekler için hazırlanmış mamalar kedilere verilmemelidir. Çünkü kedilerin protein ve yağ gereksinimleri daha yüksektir. Fakat kedi mamaları köpeklere verilebilir. Kedi ve köpekler yiyeceklerini oldukça dikkatle seçen hayvanlardır.

Yeni bir çeşit yiyeceğe geçerken eskisi ile karıştırarak ve azar azar artırarak geçiş yapılmalıdır. Kedi ve köpekler hayvansal protein ve yağ içeren yiyecekleri daima tercih ederler. Köpeklere taze et veriliyorsa bunları kuşbaşı şeklinde parçalar halinde vermek salyayı uyararak sindirime yardımcı olduğu gibi, köpek dişleri için de egzersiz niteliğindedir. Rasyonda kullanılan et taze ise aşırı şekilde pişirilmemelidir. Yemler ne çok soğuk ne de çok sıcak olmalıdır. Ani olarak verilen soğuk yiyecekler sindirim bozukluklarına neden olmaktadır.

Laktasyondaki ve yavru köpeklere günde bir adet yumurta verilmesi uygundur. Ancak köpekler pişmemiş yumurta akını sindiremezler, bu yüzden yumurtayı ya pişirerek vermek ya da sadece sarısını vermek gerekir. Kedilere ara sıra çiğ kıyma vermek hoşlarına gideceğinden güvenilir kaynaklardan sağlanmalıdırlar. Kediler karaciğeri çiğ ve taze olarak çok severler. Ancak, fazla ve sık sık karaciğer verilmesi A vitamininin aşırı birikimine yol açabilir.

Günlük tüketim içinde 1/5 oranında karaciğer olması yeterlidir. Hazır mama veriliyorsa başlangıçta tüketimin yetersizliği ile karşılaşılabilir. Böyle durumlarda; özellikle kuru yiyeceklerde acele etmeyip, hayvanın yavaş yavaş alışması sağlanmalıdır. Kuru yiyecekler yanında et suyu, süt veya su mutlaka bulundurulmalıdır. Ergin köpeklerin günlük olarak tüketeceği yiyecek miktarı bir öğünde verilebildiği gibi, özellikle çalışan köpeklerde mide dilatasyonu ve tıkanmasının önlenmesi için 2-3 öğüne bölünerek de verilebilir.

Kedilerin günlük tüketimini ise 2 veya daha fazla öğünde vermek gerekir. Ancak, emziren kedi ve köpeklerde günlük yiyecek miktarı mutlaka ikiden fazla öğüne ayrılıp verilmelidir. Yavruların mide kapasiteleri, günlük ihtiyaçlarını bir öğünde yemeyle karşılayacak kadar gelişmediğinden, yavrular yiyeceklerini birkaç öğünde tüketirler. Yavruların diyetleri 6. haftadan 3. aya kadar günde 4 öğün, 3. aydan 6. aya kadar günde 3 öğün, 6. aydan 12. aya kadar günde 2 öğün, 12. aydan sonra ise günde 1 öğün olarak verilmelidir.

Köpek ve kedilerin beslenmesi devamlı aynı saatte olmalıdır. Bu uygulama besin maddelerinin sindirilmesi bakımından çok önemlidir. Yiyeceklerde az bir bayatlama bile tüketimi etkiler. Kedi ve köpeklerin bir yerden başka bir yere taşınmaları, cinsel yönden aktif oldukları dönemler ve korkutulma gibi nedenler iştahlarını kapatır.
Kaynakça:
https://dergipark.org.tr/en/pub/iuvfd/issue/18539/195683