Doğada serbest yaşayan kuşlar, mineralleri çevreden temin ederken, kafesteki kuşların ihtiyaçlarını biz karşılamalıyız. En önemli mineraller kalsiyum ve fosfordur. Bunları sağlamak için:
- Yumurta kabuğu tozu mamaya karıştırılabilir,
- Kafese mürekkep balığı kemiği asılabilir,
- Suyuna az miktarda kireç tozu eklenebilir.
Kuşlar için temiz su hayati öneme sahiptir. Suluklar:
- Dıştan takılabilir, kolay temizlenebilir olmalıdır,
- Yosun oluşumuna karşı her gün tazelenmelidir.
Haftada bir içme suyuna 1/5 oranında maden suyu eklemek sindirim sistemine fayda sağlar. Ayrıca haftada iki kez banyo yapabilmesi için kuşa genişçe bir kapta su verilmelidir. Suya biraz yemek sodası eklenirse hem bakteriler uzaklaştırılır hem de kuşun tüyleri parlatılır. Kuşlar genellikle sudan önce içerek kontrol eder; içtiğinde sodalı su hazımsızlığa da iyi gelir.
Kuş besleyenlerin, iyi bir beslenme sağlayabilmesi için mineraller ve eser elementleri kullanması önemlidir ancak hep göz ardı edilirler. Kişiye göre birçok sebebi vardır mutlaka ama bana göre ülkemizde bu tip takviyeler yerine vitamin grubuna yönelme olması, mineral blokların ya da kumların yeterli olacağı kanısının yaygın olmasıdır. Ancak böyle değildir. Normal kumlar kalsiyum içerir: iyot, demir ve çoğu eser element bakımından eksiktir. Aynı zamanda tohumlar çok zayıf bir mineral ve eser element kaynağıdır.
Mürekkep balığı kemiği (kalamar), bir kalsiyum kaynağıdır, ancak diğer minerallerde eksiktir. Özellikle muhabbet kuşları, mineraller ve eser elementler için yapılan çimlendirmelerde köklerine yönelirler ya da evdeki bitkilerin topraklarını eşelemeye başlayabilirler. Toprak, muhabbet kuşunun yavruları beslerken çok ihtiyaç duyduğu mineralleri içerir, özellikle demir, magnezyum ve diğer alan elementlerini içerir. Toprak, kuşlar için özel şartlarda üretilmemiş ise güçlü bir bakteri ve mantar enfeksiyonu kaynağıdır ve bundan uzak tutmak gerekir.
Grit kumlar ve kalamar, yumurtlayan kuşlar için en iyi Kalsiyum takviyesi şekli değildir aslında. Yumurtlayan dişiler için konsantre mineral takviyeleri gerekebilir. Kalsiyum ihtiyaçlarını karşılamak için çok fazla kalamar ve bazen grit kum yenir. Yumurtlayan kuşlar, kuluçka sürecinde olan kuşlar için oldukça zaman kaybıdır bu ürünlerin tüketimi. Aynı zamanda fazla tüketimi gritin ve kalamarın beklenmedik problemler gözlemlenmesine sebep olabilir.
Anormal derecede, yüksek oranda yumurta sıkışmaları, kloakal sarkmalar, bebeklerde bacak problemleri veya kötü yumurta kabuğu kalitesi, diyette düşük bir kalsiyum seviyesine veya kanatlıda kalsiyumun zayıf emilmesine işaret eder.
Islak kum kuşlar için büyük bir sağlık tehlikesi yaratır çünkü kumdaki nem zararlı bakteri büyümesini ve kontaminasyonu teşvik eder. E.coli ve ilgili bakteriler, genellikle kum kabuklarında yaşayan ölü ve çürüyen yumuşakçalardan kaynaklanan ıslak kumlarda bulunur. Bu çürüyen deniz hayvanlarının ürettiği bazı bakteriler toksiktir. Islak ve kontamine kum, başarısız kuluçkaların nedenlerinden biri olabilir. Bu nedenle kum alırken dikkat etmelisiniz.
Tıpkı bizlerde olduğu gibi, vücutlarında mineral ve eser element seviyeleri düştüğünde ürünlere yönelirler. Kuşlar bu süreçte kemirgen yönleri ortaya çıkar ve kemirebileceği her şeye ulaşmaya çalışır. Bir nevi telaşlanırlar. Çok kötü bakılan kuşlara sonradan mineral takviyeleri verildiğinde aniden çok tüketirler ve bu beklenmedik sonuçlar oluşturabilir. Bu nedenle eğer hiç mineral takviyesi verilmemiş ise, bu konuda paylaşacağım ürünlerden birini alıp kullanmanızı öneririm. Ardından grit kum ve kalamar kemiği kullanımına geçilmesi olası can kayıplarını önleyecektir. Özellikle minerallerin eksikliğinde ebeveyn kuşların, bebeklerin tüylerini yemesi, bebeklerini öldürülmesi gözlemlenmiştir.
Eser Elementler
Kafes kuşlarının yetiştirilmesi için en gerekli eser elementler İyot, Demir, Bakır ve Çinkodur. Herhangi bir eser elementin eksikliği üreme performansını düşürecektir. İyot, üreme için en önemli eser elementtir. İz element takviyesi, üreme mevsimi boyunca en iyi su veya yumuşak yiyecek karışımında verilir.
İyot, kuşlarının metabolizmasını harekete geçirir ve büyük kuşları üreme durumuna teşvik eder, genç kuşların tüy dökümünü hızlandırmak ve gösteri için kuşları "zirveye çıkarmak" için kullanılır. İşitilebilir bir ıslık veya gıcırtı sesleri, iyot eksikliğini gösterir.
Yaşam için en zorunlu maddelerden biridir. Sağlığı için yeterli miktarda su içmelidir. İçme amaçlı olarak tüketilen doğal kaynak ve mineralli suları temiz ve kaliteli olmalıdır. Dengeli mineral dağılımı olan pestisid kalıntıları ve organik maddeler içermeyen, fiziksel ve kimyasal özellikleri belirli kalite parametrelerine uyan sular verilmelidir. Amacımız hastalıksız, sağlıklı bir kuş besleyebilmek için elimizden geldiğince sorunları en aza indirgemek için kaliteli bir bakım ile beslemektir. Hem muhabbet kuşlarımızın hem de bizim sağlığımızı ilgilendiren bir konu.
Muhabbet Kuşlarına Musluk Suyu Verilir mi?
Şehir merkezli içme sularının tercih edilmeme sebebi içerisinde koruma amaçlı çok fazla zararlı bileşen içermesi. Örnek olması açısından rakamları kendim vereceğim. Musluk sularında klorür oranı 50mg/L ise ambalaj sularında bu oran 2.2mg/L olabilir. Arada bariz bir fark olması nedeniyle kuşların tolere edebileceği maddeler içeren bir su tercih edilmelidir. Kısa vadede belirli hastalıklar görülmese de uzun vadede muhabbet kuşunuzda sağlık problemi yaşanabilir.
Musluk Suyundaki Klorlu Suyu Dinlendirirsek Faydalı Olur mu?
Burada amaç sadece klor değil. Şehir merkezli musluk sularında florür, nitrat gibi hatta ağır metaller içeren arsenik, alüminyum gibi bileşenler ambalajlı sulara göre oranı fazladır. Bu maddeler insanların tolere edebileceği ile kuşların tolere edebileceği oran açısından bir uçurumdur.
İnternette birden fazla analiz raporları mevcut. Örnek olarak musluk suyunda Nitrat oranı 5mg/L, Siyanür <ug30/L varken bazı farklı markalardaki ambalaj sularında nitrat veya siyanür hiç tespit edilemez.
Arıtma Su Muhabbet Kuşlarına Verilir mi?
Şehir içme sularına göre kıyaslandığında daha sağlıklıdır. Fakat burada birçok arıtma sisteminin kalitesi önemlidir. Farklı farklı filtre içeren tescillenmiş, su analiz raporlarının kıyaslamaları kendi sitesinde beyan edilmiş, sadece klor değil diğer toksik maddeleri de arındırabildiği araştırılmalı ve bunlara uygun arıtma cihazları tercih edilmeli. Belirli bakımları yapılmadığında, filtrelerin değiştirilmediği zamanlarda musluk sularına göre daha sağlıksız bir hal alacaktır. Bina içinde anlaşılıp binaya gelen su tesisatına da taktırılabilir. Fakat mineral açısından da belirsizlikler olduğu için emin olma konusunda ambalajlı su bir adım öndedir.
Muhabbet Kuşlarında Ambalajlı Su Kullanımı ve Önemi
Her ambalajlı su arıtma suyundan veya şehir içme suyundan sağlıklıdır diye bir şey yoktur. Kimyasal yöntemlerle yeniden üretilen sular, haddinden fazla zararlı maddeler içeren ambalajlı sularda vardır. Bulunduğunuz şehrin belediye tarafından içme sularının su analiz raporlarını inceleyerek, maddelerin standartın altında ve rakiplerine göre az olan değerlerini kıyasladığınızda musluk suyunun ambalajlı sudan daha sağlıklı olma ihtimali de var. Fakat Türkiye geneline baktığımızda doğru sıralama Ambalajlı Su > Arıtılmış Su > Şehir Suyu olarak kabul edilebilir. Tabi ki belediyeler şehir sularının güvenebilirliğini arttırdığında İçme suyu kullanılabilir fakat daha şehrin su analiz raporlarını tüketiciye açıklamayan belediyeler mevcut. Ambalajlı sularda klorür gibi ozon var fakat diğer maddeleri de göz önüne alıp kıyaslarsak içme suyuna göre daha sağlıklı. Mümkünse cam şişe/damacana olarak almaya çalışın. Pet şişe alınması halinde cam şişeye aktarıp, güneş almayan serin bir yerde muhafaza etmelisiniz.
Kaynakça
https://www.serinofil.com/kanarya-beslenmesinde-vitamin-ve-mineraller.html#Kus_Beslenmesinde_Kum_Vitamin_Mineraller_ve_Su
https://iyikus.com/konular/kuslar-icin-minerallerin-onemi-ve-urun-incelemeleri.6250/
https://kafeskuslari.com/threads/muhabbet-kuslarinda-hangi-su-kullanilmali.4872/#:~:text=Musluk%20sular%C4%B1nda%20klor%C3%BCr%20oran%C4%B1%2050mg,i%C3%A7eren%20bir%20su%20tercih%20edilmelidir.
https://www.bhg.com/homekeeping/house-cleaning/tips/how-to-clean-a-bird-bath/